Als kinderen ouder worden, gaan ze het lezen van boeken minder leuk vinden. 7-jarigen scoren ruim bovengemiddeld op een zevenpuntsschaal met items als ‘lezen niet kunnen missen’, ‘er lekker bij kunnen fantaseren’, ‘alles om me heen vergeten’ en ‘er veel van leren’. Zij hebben een positieve leesattitude, die op 15-jarige leeftijd is veranderd naar neutraal.
Mogelijke oorzaken
Het is niet duidelijk op welke leeftijd de teruggang precies begint. Huysmans (2013) rapporteert dat het leesplezier afneemt op het moment dat kinderen leren lezen (vanaf het 7e en 8e jaar, ofwel in groep 3 en 4). Blijkens ander onderzoek stijgt het leesplezier tussen groep 4 en 5 of zelfs nog tussen groep 5 en 6, om in de erop volgende leerjaren geleidelijk af nemen (Monitor Bibliotheek op school, 2013; Nielen & Bus, 2013). Er is wel consensus dat de daling zich voortzet in het voortgezet onderwijs. Kinderen gaan in de onderbouw nóg minder plezier beleven aan het lezen (Huysmans, 2013; Van Tuijl & Gijsel, 2015).
Een mogelijke oorzaak van het afnemende leesplezier is de zogeheten ‘fourth grade slump’. In het Nederlands: de ‘groep 6-crisis’. Gedurende de basisschool verschuift de focus hoe langer hoe meer van het ‘leren om te lezen’ naar het ‘lezen om te leren’. De teksten die kinderen voorgeschoteld krijgen worden complexer en abstracter, waardoor de kans stijgt dat ze negatieve leeservaringen opdoen (Chall & Jacobs, 2003). Het zijn dan ook met name minder vaardige lezers die in deze periode minder plezier in lezen krijgen (Nielen & Bus, 2015).
Een tweede mogelijke oorzaak is de verschuiving van het vrijwillige naar het verplichte lezen. Als kinderen ouder worden, moeten ze steeds vaker een boek lezen voor school, een presentatie geven over een boek of een boekverslag schrijven. Ze mogen juist minder vaak een zelf uitgezocht boek lezen op school (Huysmans, 2013). Voor 13- tot 17-jarigen is lezen dan ook een minder grote hobby dan voor 7- tot 12-jarigen. Ze noemen het vaker saai, en beschouwen het als een verplichte activiteit (CHOICE, 2010).
